وسایل و تجهیزات حفاظت فردی در کارگاه
کلیات :
وسایل و تجهیزات حفاظت فردی ، وسایلی از قبیل کلاه ایمنی ، ماسک تنفسی ، گوشی حفاظتی و حمایل بند کامل بدن است که برای حذف تماس مستقیم با عوامل زیان آور و یا مخاطره آمیز در محل کار باید کارگران ، افراد خویش فرما و سایر کسانی که در کارگاه ساختمانی فعالیت و یا به هر دلیلی وارد کارگاه می شوند متناسب با نوع عوامل زیان آور محل کار ، آنها را مورد استفاده قرار دهند. کارفرما موظف است این وسایل را تهیه و در اختیار افراد مذکور قرار دهد و بر کاربرد آنها نظارت نماید.
کلیه وسایل و تجهیزات حفاظت فردی باید از نظر کیفیت مواد مورد استفاده و مشخصات فنی ساخت ، مطابق با استانداردهای ملی ایران یا سایر استانداردهای مورد قبول وزارت تعاون ، کار و رفاه اجتماعی و یا بر حسب مورد وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی باشند.
کلیه وسایل و تجهیزات حفاظت فردی باید به طور مستمر توسط اشخاص ذی صلاح ، بازرسی و کنترل شده و در صورت لزوم ، تعمیر و یا تعویض شوند تا همواره برای تامین حفاظت کارگران آماده باشند.
کلیه وسایل حفاظت فردی ای که قبلا مورد استفاده قرار نگرفته اند باید قبل از اینکه در اختیار کارگران قرار گیرند توسط اشخاص ذی صلاح کنترل و اجازه ی استفاده از آنها داده شود.
در تهیه و کاربرد وسایل و تجهیزات حفاظت فردی ، باید ضوابط مندرج در آیین نامه ی “وسایل حفاظت انفرادی” و آیین نامه ی “ایمنی کار در ارتفاع” مصوب شورای عالی حفاظت فنی ، لحاظ گردد.
(در کارخانه و کارگاه های تولید قطعات بتنی پیش ساخته که به تولید دیوار پیش ساخته بتنی ، نیوجرسی بتنی ، قرنیز پیش ساخته بتنی ، فیسینگ پیش ساخته بتنی ، وزنه تعادل تاور کرین و سایر قطعات پیش ساخته و همچنین در زمان نصب این قطعات ، استفاده از لوازم و تجهیزات ایمنی بر حسب مورد ، ضروری می باشد.)
کلاه ایمنی :
در کلیه ی کارگاه های ساختمانی که در آنها احتمال وارد آمدن صدماتی به سر افراد بر اثر سقوط فرد از ارتفاع یا سقوط وسایل ، تجهیزات و مصالح و یا برخورد با موانع وجود داردباید از کلاه ایمنی استاندارد استفاده شود.
حمایل بند کامل بدن و طناب مهار :
برای کارهایی از قبیل جوشکاری ، سیم کشی و یا هر نوع کار دیگر در ارتفاع که امکان تعبیه ی سازه های حفاظتی برای جلوگیری از سقوط کارگران وجود نداشته باشد باید وسایل و تجهیزات حفاظت فردی کار در ارتفاع از قبیل حمایل بند کامل بدن ، طناب مهار (طناب تکیه گاهی) و سایر وسایل متوقف کننده از نوع استاندارد ، تهیه و در اختیار آنان قرار داده شود.
قبل از هر بار استفاده از وسایل و تجهیزات حفاظت فردی کار در ارتفاع ، کلیه ی قسمت ها و اجزاء آن باید از نظر داشتن خوردگی ، پارگی ، بریدگی و یا هرگونه عیب و نقص دیگر مورد بازدید و کنترل قرار گیرد.
کارگرانی که در عمق چاه کار می کنند باید مجهز به حمایل بندِ کامل بدن و طناب مهار (طناب نجات) باشند. انتهای آزاد طناب مهار باید در بالای چاه در نقطه ی ثابتی محکم شود تا به محض احساس خطر ، امکان بالا کشیدن و نجات کارگر وجود داشته باشد.
عینک ایمنی و سپر محافظ صورت :
به هنگام جوشکاری ، برشکاری ، آهنگری ، ماسه پاشی (سند بلاست) (Sandblast) ، بتن پاشی (شاتکریت) (Shotcrete) و نظایر آن ، که نوع کار باعث ایجاد خطرهایی برای سر و صورت و چشم کارگران می شود باید عینک ایمنی و سپر محافظ صورت استاندارد ، مناسب با نوع کار و خطرهای مربوط ، تهیه و در اختیار آنان قرار گیرد.
برای کارگران ماسه پاش و بتن پاش و از این قبیل ، علاوه بر موارد فوق باید سرپوش و سربند حفاظتی نیز تهیه و در اختیار آنها گذاشته شود.
در محیط های کاری ای که احتمال وجود تابش های نوری (فرابنفش ، مادون قرمز) ، گرد و غبار ، گازها و بخارات مضر وجود دارد باید جهت پیشگیری از عوارض چشمی ، حساسیت و سوزش چشم ، عینک های حفاظتی مناسب ، تهیه و در اختیار کارگران قرار گیرد.
ماسک تنفسی حفاظتی :
در مواردی که جلوگیری از انتشار گرد و غبار ، گازها و بخارهای شیمیاییِ زیان آور و یا تهویه ی محیطِ آلوده به مواد مزبور ، از لحاظ فنی ممکن نباشد باید ماسکِ تنفسیِ حفاظتیِ استاندارد ، مناسب با نوع کار ، شرایط محیط و خطرهای مربوط ، تهیه و در اختیار کارگران قرار داده شود.
ماسک تنفسی ای که مورد استفاده قرار گرفته است ، قبل از اینکه در اختیار فرد دیگری قرار داده شود باید با آب نیم گرم و صابون ، شسته و کاملا ضد عفونی گردد.
ماسک های تنفسی را در مواقعی که مورد استفاده نمی باشند باید در محفظه های در بسته نگهداری نمود.
کفش و پوتین ایمنی :
برای کلیه کارگرانی که هنگام کار ، پاهایشان در معرض خطرِ برخورد با اجسام داغ و بُرنده و یا سقوط اجسام قرار دارند باید کفش و پوتین ایمنی استاندارد ، متناسب با نوع کار و خطرهای مربوط ، تهیه و در اختیار آنها قرار گیرد. همچنین برای کارگرانی که در معرض خطر برق گرفتگی قرار دارند باید کفش ایمنی مخصوصِ عایق الکتریسیته ، تهیه و در اختیار آنها قرار گیرد.
کفش ها و پوتین های ایمنی باید به راحتی قابل پوشیدن و درآوردن باشند و بند آنها به آسانی باز و بسته شود.
چکمه و نیم چکمه ی لاستیکی :
در عملیات بتن ریزی و در مواردی که کار ساختمانی الزاما در آب انجام می شود به منظور حفاظت پای کارگران در مقابل بتن ، رطوبت ، آب ، گِل و از این قبیل ، باید به تناسبِ نوع کار ، چکمه یا نیم چکمه ی لاستیکیِ استاندارد تهیه و در اختیار آنان قرار گیرد.
دستکش حفاظتی :
برای حفاظتِ دستِ کارگرانی که با اشیاءِ داغ ، تیز ، بُرّنده و خشن و یا مواد خورنده و تحریک کننده ی پوست سر و کار دارند باید دستکش های حفاظتی استاندارد و ساقه دار ، متناسب با نوع کار و خطرهای مربوط ، تهیه و در اختیار آنان قرار داده شود. کارگرانی که با دستگاه مته ی برقی و یا سایر وسایلی که قطعات گردنده ی آنها احتمال درگیری با دستکش آنان را دارد کار می کنند نباید از هیچ نوع دستکشی استفاده نمایند.
به منظور حفظ جانِ کارگرانِ برق کار که به هنگام کار در معرض خطر برق گرفتگی قرار دارند باید دستکش عایق الکتریسیته ی استاندارد ، تهیه و در اختیار آنان قرار گیرد.
لباس کار :
در تمام محل های کار ، باید لباس کار متناسب با نوع کار و خطرهایی که کارگر با آن مواجه است در اختیار وی قرار گیرد. به علاوه ، لباس کار باید طوری تهیه شود که موجب بروز حادثه نشود و کارگر بتواند با آن به راحتی وظایف خود را انجام دهد. همچنین قسمت هایی از لباس کار که در تماس با بدن کارگر می باشد باید فاقد زِبری ، لبه های تیز و برجسته باشد تا از تحریک پوست و یا عوارض دیگر جلوگیری به عمل آید.
لباس کار باید متناسب با بدن کارگرِ استفاده کننده بوده و هیچ قسمتِ آن آزاد نباشد. جیب های آن کوچک و تعداد آنها کم و همچنین شلوار آن باید بدون دوبل باشد.
برای جوشکاری و مشاغل مشابه آن ، که کارگران در معرض پرتاب جرقه و سوختگی قرار دارند باید “لباس کارِ مقاوم در برابر جرقّه و آتش” استاندارد تهیه و در اختیار آنان قرار گیرد.
برای کارگرانی که در هوای بارانی و محیط های بسیار مرطوب یا سرد کار می کنند باید لباسِ متناسب با نوع کار و محیط ، تهیه و تحویل آنها گردد.
گوشیِ حفاظتی :
هرگاه در محل کار ، کارگران در معرض صداهای شدید و مداوم باشند باید گوشی حفاظتی مناسب ، تهیه و در اختیار آنها قرار گیرد.
حفاظ گوش باید همه روزه تمیز شود ، مگر انواع یکبار مصرف آن ، که بعد از استفاده ، دور انداخته می شوند. ضمنا گوشی های مشترک قبل از استفاده باید ضد عفونی گردند.
در مواقعی که گوشی حفاظتی مورد استفاده قرار نمی گیرد باید در جلد مخصوصی نگهداری شود تا بر اثر تماس با روغن و چربی و سایر مواد ، دچار آلودگی و فرسودگی نگردد.
جلیقه ی نجات :
در موقع کار بر فراز و یا نزدیکی آب و مواقعی که خطر غرق شدن وجود دارد باید جلیقه ی نجاتِ مناسب ، تهیه و در اختیار کارگران قرار گیرد.
گِتر حفاظتی :
به منظور حفاظت قسمت های پایینیِ ساقِ پای کارگرانی که در معرض پاشش فلزات مذاب یا جرقّه های جوشکاری یا بُرشکاری قرار دارند باید گِتر حفاظتی مناسب ، تهیه و در اختیار آنها قرار گیرد.
