شناخت ماشین آلات برش و خم آرماتور

ماشین آلات برش و خم آرماتور:

با توجه به نیاز دستگاه های برش و خم آرماتور در کارگاه های تولید قطعات بتنی پیش ساخته، در این مقاله قصد داریم توضیح مفید و مختصری را در مورد این ماشین آلات بیان نماییم. (در کارگاه های قطعات پیش ساخته بتنی، محصولاتی نظیر دیوار بتنی، نیوجرسی، فیسینگ، قرنیز، تیر، ستون، فونداسیون، کانال، پله و غیره به صورت پیش ساخته تولید می گردد)

به منظور ساخت سازه های بتن مسلح، آرماتورها باید طبق نقشه ها تهیه و نصب شوند. در نتیجه با استفاده از روش مناسب، آرماتورهایی به شکل شاخه های 12 متری به کارگاه حمل شده، برش داه می شوند؛ سپس به شکل مورد نیاز با دقت لازم در طول و زوایا در می آید. در شبکه های آرماتور استفاده شده در دال ها، آرماتورها در محلی خارج از کارگاه آماده می شوند سپس به کارگاه حمل می شوند. تجهیزات آماده سازی آرماتورها در دو بخش برش و خم آرماتوردسته بندی می شوند.

میلگردهای به کار رفته در اعضای بتن آرمه طبق جدول آرماتوربندی دارای طول های مشخصی هستند که باید از یک شاخه معمولا دوازده متری بریده شوند. در برش آرماتورها در کارگاه ساخت محصولات بتونی، ابتدا بر روی میز آرماتور با طول 9 متر و عرض 1 متر، طولهای مورد نظر میلگردها با گچ، مشخص و سپس با گیوتین برش داده می شوند. قیچی های دستی آرماتوربندی در کارگاه ها برای بریدن میلگردهای تا قطر 12 میلیمتر به کار می روند. قیچی هایی که به صورت بادی (پنوماتیک) کار می کنند، دسته ای تا طول 2 متر دارند که استفاده از آن را در نقاط سخت برای دسترسی برای کارگران میسر می سازد. اما کاربرد عمده شان در بریدن مفتول ها و آرماتورهای بسته شده (شبکه یا قفس)با فشردن شاسی مربوط است.

قیچی های اهرم دار بسته بر روی یک پایه را برای برش میلگردهایی تا قطر 24 میلیمتر با استفاده از خاصیت اهرمی و گاهی نیروی هیدرولیکی ذخیره شده، به کار می برند. در شکل های زیر، چند ابزار مختلف جهت برش میلگرد را مشاهده می نمایید.

برش میلگردهایی با قطر بالاتر از 24 میلیمتر از عهده نیروی انسانی خارج است و باید از ماشین آلات خاص این کار استفاده کرد. این تجهیزات در کارخانجات تولید محصولات بتنی و یا پروژه های بزرگ دارای کارگاه های متمرکز برش و خم آرماتور (Bar Shop) نه فقط برای قطرهای بیش از 24 میلیمتر بلکه برای قطرهای پایین تر هم مقرون به صرفه است. زیرا امکان برش چندین میلگرد در کنار هم را با سرعت، دقت و ایمنی بالاتر و هزینه کمتر در مقایسه با نیروی انسانی دارد. معمولا انرژی الکتریکی، نیروی محرکه شان است اما بعضی می توانند با سوخت های فسیلی نیز به کار روند (بیشتر در انواع قابل حمل). دارای توان مصرفی وابسته به قدرت برش تا 6 کیلو وات، ظرفیت های مختلف، سقف توان برش آنها میلگرد با قطر 25 تا 52 میلیمتر دارد.

محل تیغه برش در هنگام برش در یک حفاظ قرار گرفته و تا بسته نشدن محفظه، برش انجام نخواهد شد. ماشین ها ثابت، متحرک، نیمه اتوماتیک و اتوماتیک هستند. با تعبیه قسمت برش در کنار دستگاه خم آرماتور به کار سهولت می بخشند. ماشین های برش با تعبیه پدالی در پایین یا با شاسی دستی کنترل می شوند. در کنترل هیدرولیکی تیغه متحرک با فشار جک هیدرولیکی نصب شده در دستگاه، میلگردها را در تماس با تیغه ثابت پایین برش می دهد.

سیستم های تا اینجا معرفی شده، همه به صورت نیمه خودکار هستند. یعنی اپراتور باید آرماتور را با علامت زدن طول های مورد نظر روی میلگرد در محل تیغه تنظیم نماید سپس دستگاه آن را برش بدهد. لذا امکان خطا افزایش یافته و سرعت کار کاهش خواهد یافت. پس در کارهای بزرگ و کارخانجات پیش ساخته سازی نظیر کارخانجات تولید قطعات بتنی پیش ساخته، تمامی عملیات مزبور به صورت تمام خودکار انجام می دهند. اگر از آرماتورهای شاخه ای استفاده شود از میزی دارای غلتک با قابلیت حرکت میلگرد استفاده می شود. سیستم توسط تجهیزات رایانه ای تعبیه شده در آن کنترل می شود، یعنی آرماتورها را صاف کرده، برش داده سپس به شکل مطلوب خم می کنند.

برای اینکار ممکن است کارخانجات صنعتی در نظر گرفته شود که با گرفتن اطلاعات از پروژه ها، با استفاده از ماشین آلات فوق، آرماتورها را به صورت آماده تحویل آنها بدهند که البته در این سیستم مشکل حمل می تواند وجود داشته باشد. در مقابل از مزایای این نوع کار می توان به کاهش در نیروی انسانی مورد نیاز و نیز کاهش زمان و هزینه ساخت و همزمان افزایش کیفیت اشاره کرد. آرماتورها پس از برش باید مطابق نقشه های اجرایی خم شوند.

آرماتورهای با قطر کمتر از 12 میلیمتر را می توان به کمک آچارهای به شکل F به صورت دستی خم کرد. این آچارها هم می تواند به صورت آماده از تولید کننده خریداری شود و یا اینکه با جوش دادن دو قطعه میلگرد پنج سانتی متری به فاصله مناسب از هم (معمولا پنج سانتیمتر) به یک میلگرد بلند با قطر مشابه تهیه شود. خم کردن آرماتور به روش دستی به این صورت است که میلگرد پس از تعیین طول های مورد نظر بر روی میز آرماتوربندی قرار می گیرد. در انتهای این میز یک فلکه خم کن نصب گردیده است که میلگرد حول آن توسط آچار F خم می شود و زاویه مورد نظر به آن داده می شود. می توان بر روی میز به منظور حرکت آسانتر میلگرد غلتک هایی نصب کرد که در واقع امتداد حرکت میلگرد را تعیین و تسهیل می کند. ارتفاع میز آرماتوربندی معمولا یک متر است. روندی که برای دادن شکل مورد نظر به آرماتور مورد استفاده قرار می گیرد بستگی به تجربه و مهارت آرماتوربند دارد. در روش دستی ابتدا باید از صاف بودن میلگرد اطمینان حاصل شود و در صورت لزوم با روش مناسب آن را صاف کرد. نکته دیگری که باید مورد توجه قرار گیرد اینست که آرماتور خم شده باید کاملا در یک صفحه باشد و حالت سه بعدی به خود نگیرد. لازم است در این روش از کیفیت کار آرماتوربند اطمینان حاصل شود تا آرماتورهای مناسبی تهیه شود.

ابزارهایی آچار و فلکه خم را با هم در معرض استفاده قرار می دهند. در کارخانه ساخته می شوند و دارای کیفیت مناسب تر و استفاده راحت تری هستند. ابزار بر روی میز نصب و استفاده می شود.

انواع این ماشین ها برای کاربردهای مختلف به کار می روند و سیستم های نیمه خودکار و کاملا خودکار، قابل حمل و ثابت دارند. قدرت ماشین بر حسب قطر میلگردها و یا تعداد میلگردی که باید همزمان خم شود، تنظیم می گردد. مثلا دستگاهی که قدرت خم کردن یک میلگرد با قطر 25 میلیمتر را داشته باشد، می تواند همزمان عملیات خم کردن را برای پنج میلگرد 10 میلیمتر انجام دهد.

ماشین هایی که برای خم آرماتورها در فرم های سه بعدی همانند اسپیرال ها به کار می روند دارای تفاوت هایی با سیستم دو بعدی اند. میلگردها با عبور بین چرخ دنده های خاصی که فاصله و آرایش قابل تنظیم دارند، به شکل مورد نظر تبدیل می شوند.

برای تهیه شبکه آرماتور، بکارگیری خط تولید تمام اتوماتیک اخیرا مورد توجه قرار گرفته است، زیرا سبب کاهش بسیار زیاد در زمان و هزینه آرماتوربندی می گردد. برای هر تن آرماتوربندی دربرگیرنده برش، خم، انتقال، نصبو تثبیت، در روشهای دستی سنتی به حدود 150 نفر ساعت کار نیاز می باشد، روش های پیش ساخته این مقدار را به 2 تا 3 ساعت رسانده است.

در کارخانجاتی که به این منظور تاسیس شده اند میلگردهای مصرفی عمدتا به شکل قرقره های مارپیچی از کارخانه های تولید کننده خریداری می شود و سبب از بین رفتن دور ریز میلگرد می شود. اساس کار در این روش تقریبا مشابه کارخانجات تولید پارچه از نخ است. در این خط تولید عملیات برش، صاف کردن، خم و جوش میلگردها بوسیله ماشین آلات مخصوص به آن انجام شده و قطر و آرایش شبکه میلگرد بر اساس نیاز تنظیم می گردد.

در سیستمی دیگر میلگردها در یک جهت کنار هم بوسیله نوارهای فلزی نازکی تثبیت شده سپس شبکه به صورت فرش مانند جمع می گردد و پس از حمل به کارگاه مثل فرش روی دال مورد نظر پهن می گردد. این کار در دو جهت عرضی، طولی و در صورت لزوم در دو سفره بالایی و پایینی صورت می گیرد.

موتور، نیروی محرکه چرخش صفحه گردان و حرکت تیغه های قسمت برش را تامین می کند. این موتورها بیشتر الکتریکی بوده و توان مصرفی 1 تا 5 کیلو وات دارند.

قسمت اصلی ماشین صفحه گردان بوده که وظیفه خم آرماتور را بر عهده دارد. جنس آن مقاوم (معمولا فولادی) بوده و دارای یک سری سوراخ برای قرار گیری میله ها می باشد. انتخاب سوراخی که میله ها بر روی آن قرار گیرند بستگی به شکل خم مورد نیاز دارد. حلقه های مستقر در پیرامون این میله ها باعث افزایش قطر آن و تنظیم با قطر میلگردها می شوند. اگر این سیستم به صورت یک خم کار کند، یکی از این میله ها در مرکز صفحه قرار گرفته و با چرخش میله دیگر آرماتور خم می گردد. بعضی دستگاه ها دارای دو ریل با تعدادی سوراخ در دو طرف صفحه گردنده هستند، که باعث خم دو طرفه می شود. آرماتوربند به وسیله پا با فشردن پدال کنترل صفحه گردان را به حرکت در می آورد. برخی ماشین های خم آرماتور با شاسی هایی در روی بدنه صفحه گردان را کنترل می کنند.

سه قسمت کنترل متشکل از صفحه کنترل اصلی، برای روشن و خاموش کردن ماشین و سایر تنظیمات، پیچ تنظیم زاویه و سوئیچ هایی برای کنترل قسمت برش و جهت چرخش صفحه می باشد.

قسمت برش تنها در بعضی از سیستم ها موجود بوده و به منظور جدا کردن طول های مورد نظر از میلگرد به کار می رود. دستگاه های خم آرماتور برخی دارای محفظه هایی برای نگهداری میلگرد هستند. تنظیم ارتفاع دستگاه ها به شکلیست که استفاده از آن براحتی صورت گیرد.